Boekennieuws.

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MNL) gaat in 2019 starten met fellowships om steun te bieden aan onderzoekers met goede en originele ideeën voor onderzoek naar de Nederlandse taal- en letterkunde, geschied- en oudheidkunde of de samenhang tussen deze gebieden. MNL-fellows krijgen een beurs om twee of drie maanden onderzoek te doen. Ze krijgen tevens de beschikking over een werkplek in de Universiteitsbibliotheek Leiden, waar de collectie van de MNL aanwezig is. De deadline voor het indienen van voorstellen is gesteld op 1 maart 2019.  

BBNC Uitgevers neem Uitgeverij Kluitman over per 1 januari 2019 van eigenaar Piero Stanco. Kluitman wordt al bijna twee jaar in Nederland door BBNC vertegenwoordigd op het gebied van sales. De overname is daarin een logische stap. BBNC-directeur Arend Meijboom zegt dat de aankoop van Kluitman perfect bij de toekomstvisie van het bedrijf past. De naam Kluitman zal blijven bestaan. Onder deze naam zijn de afgelopen 154 jaar bekende boeken verschenen als de Kameleon, Pietje Bell, Dik Trom en Kruimeltje.

Afgelopen vrijdag overleed de Israëlische schrijver Amos Oz op 79-jarige leeftijd. Hij werd gezien als groots auteur en gold als kandidaat voor de Nobelprijs. Zijn oeuvre is omvangrijk. Zijn bekendste werken zijn de romans Zwarte doos en Judas, het politieke essay Hoe genees je een fanaticus? en het magistrale Een verhaal van liefde en duisternis. Deze roman gaat over de geschiedenis van zijn familie in samenhang met de stichting van de Joodse staat en de teloorgang van de zionistische idealen. Oz liep op zijn veertiende van huis weg om in de kibboets te gaan werken. Hij veranderde zijn achternaam in Oz wat Kracht betekent. In 1961 publiceerde hij zijn eerste verhalen en debuteerde in 1965 met de verhalenbundel De landen van de Jakhals. Van 1987 tot 2005 was hij hoogleraar Hebreeuwse literatuur aan de Ben-Gurion Universiteit van de Negev in Beër Sjeva. Zijn laatste boek was de roman Judas (2015). Oz kreeg veel internationale prijzen, zoals de Prix Fémina, de Israëlprijs, de Friedespreis des Deutschen Buchhandels, de Prix France Culture en de Goetheprijs.

In de 65e kinderboekenweek, volgend jaar van woensdag 2 tot en met zondag 13 oktober staan voertuigen centraal. Het thema is dan ook: Reis mee! Het Kinderboekenweekgeschenk wordt geschreven door Anna Woltz. Anna Woltz: ‘’Het is een onwerkelijk en fantastisch idee dat straks zó veel kinderen mijn verhaal gaan lezen. Ik weet nog precies hoe bijzonder ik het vroeger vond om het Kinderboekenweekgeschenk cadeau te krijgen. En nu mag ik het zelf schrijven!’’ André Kuipers schrijft het Prentenboek van de Kinderboekenweek met illustraties van Natascha Stenvert. Het Prentenboek zal tijdens de Kinderboekenweek voor € 7,15 in de boekhandel te verkrijgen zijn. André Kuipers: ‘‘Als kind was ik al dol op boeken. Ik verslond verhalen over spannende avonturen op andere planeten. Dit stond aan de basis van mijn eigen astronautendroom. Het is schitterend om straks op mijn beurt talloze kinderen mee te kunnen nemen op een bijzondere reis en hen zo op speelse wijze te inspireren voor hun eigen toekomst.’’

Schrijven Magazine heeft een nieuwe literaire prijs gelanceerd: de Alice Indie Boekprijs. De prijs wordt in maart 2019 voor het eerst uitgereikt. Het wordt een jaarlijkse prijs voor het beste Indie boek. Indie publishing is de naam voor uitgeven in eigen beheer, uitgeven in een hybridevorm, uitgeven bij een zeer kleine uitgever, etc. Een voorbeeld is Paulien Cornelisse, die haar boek De verwarde cavia met succes in eigen beheer uitgaf. Voor auteurs die bij de traditionele uitgeverijen publiceren, zijn er al allerlei prijzen. Voor Indie publishers is er nu ook een prijs. Iedereen die een Indie-boek heeft gepubliceerd tussen 1 november 2017 en 31 oktober 2018 in de categorieën fictie en non-fictie, kan meedingen naar de prijs. Winnaars krijgen, naast de eer, een geldbedrag van minimaal 1000 euro.

De lezers van NRC hebben Laura H. van Thomas Rueb verkozen tot beste Nederlandstalige boek van 2018. Het boek gaat over Laura H., de bekendste Syriëganger van Nederland. Schrijver Thomas Rueb volgde Laura’s spoor tot in Irak. Hij beschrijft haar bekering, haar leven in het kalifaat en haar met vragen omgeven terugkeer.

In de nacht van 24 op 25 december overleed historicus en schrijver-dichter Gustaaf Willem Stuiveling op tachtigjarige leeftijd. Zijn vader was een bekende Nederlandse dichter en werd vooral bekend door zijn radiowerk voor het Humanistisch Verbond. Stuiveling zelf was een historicus die onderzoek deed naar de middeleeuwse geschiedenis. Hij was daarnaast dichter en schreef korte verhalen.

Slechts vier schetsboeken van Vincent van Gogh zijn bewaard gebleven. Hiervan zijn replica’s gemaakt die in een gelimiteerde oplage verkrijgbaar zijn, samen met twee schriftjes, enkele losse schriften en een brief. De schetsboeken stammen uit de tijd die Van Gogh doorbracht in Nuenen, Antwerpen, Parijs en Auvers-sur-Oise (1884-1890) en geven inzicht in de manier waarop Van Gogh naar de wereld keek en zichzelf het vak aanleerde. Bij het maken van de replica’s (facsimile’s) zijn 25 gerenommeerde Nederlandse bedrijven en ambachtslieden betrokken geweest.

De Surinaamse dichters Michaël Slory en Bhai (pseudoniem van James Ramlall) zijn beide overleden op 19 december 2018. Slory (1935-2018) wordt gezien als een van de belangrijkste dichters in het Sranan (de Nederlandse benaming voor een in Suriname gesproken taal). Hij heeft tevens in het Nederlands, Spaans en Engels gepubliceerd. Slory is één van de meest gelauwerde dichters van Suriname.  Over de jaren 1983-1985 ontving hij de Literatuurprijs van Suriname. Zijn laatste bundel verscheen in 2018: Alsof men alles loslaat (Uitgeverij In de Knipscheer). Bhai (wat in Hindi en Sarnami broeder betekent) had eveneens 1935 als geboortejaar en schreef in het Hindi en Nederlands. Over de jaren 1980-1982 ontving hij de Literatuurprijs van Suriname voor zijn bundel Vindu (hindi voor Geheim). Sindsdien publiceerde hij alleen nog sporadisch poëzie.

De redactie van Literatuur zonder leeftijd en het bestuur van IBBY-Nederland hebben besloten om met ingang van 1 januari 2019 te stoppen met de uitgave van Literatuur zonder leeftijd. Het auteursnummer over Joke van Leeuwen zal het laatste nummer zijn. IBBY houdt zich bezig met kinder- en jeugdliteratuur, aangezien boeken een essentiële rol spelen in de opvoeding en zo één van de meest effectieve middelen zijn om humaniteit, tolerantie en internationaal begrip te bevorderen. IBBY-Nederland probeert hier onder meer vorm aan te geven door het uitreiken van de Jenny Smelig/IBBY prijs. IBBY is uitgegroeid tot een organisatie van meer dan vijfenzestig landen, verspreid over alle werelddelen. Met het tijdschrift Literatuur zonder leeftijd probeerde men de traditionele grenzen van de kinder- en jeugdliteratuur te verkennen. Uit de brief die onlangs naar de abonnees is gestuurd: “We zien ons om twee redenen genoodzaakt om te stoppen met Literatuur zonder leeftijd. De eerste reden is van financiële aard. Het aantal abonnees van de reeks is in het afgelopen decennium gedaald, terwijl de publicatiekosten in diezelfde periode juist steeds stegen. Hierdoor is Literatuur zonder leeftijd al een aantal jaren verliesgevend en daardoor drukt de reeks onevenredig zwaar op de IBBY-begroting. Omdat we het bevorderen van de studie van jeugdliteratuur als een