Boekennieuws.

In voorgaande jaren zou het vanavond zijn geweest, het Boekenbal; maar de traditie van de dinsdagavond is dit jaar verlaten. In 2013 loopt de 78ste editie boekenweek – thema: gouden tijden, zwarte bladzijden – van vrijdag tot en met zaterdagnacht, wanneer de week wordt afgesloten met het festival Tilt in Tilburg. En nu het bal op vrijdagavond was, hielden tien boekhandels nachtverkoop – waar ook De Verrekijker, Van Kootens boekenweekgeschenk werd meegegeven bij aankoop 12,50 euro aan boeken. De boekenweek heeft een uitstek historisch en een nationaal cachet – waarbij de term nationaal niet mag worden begrepen als chauvinistisch. In veel gedaanten worden de zwarte bladzijden uit het verleden in contrast geplaatst met de gouden. In een schouwburgzaal die voor de gelegenheid tot bovendek van een slavenschip was omgebouwd, riep schrijfster Cynthia MacLeod het bijbehorende trieste verleden tot leven, terwijl Maartje Wortel de glorieuzere momenten – de gouden – belichtte. Of het jubelverhaal van CPNB-zijde – ‘Niet-lezers lezen weer’ – de vorstelijk bedoelde ambiance van historische luister voorzag, is twijfelachtig: de leescijferverschuiving blijkt goeddeels op het conto te moeten worden geschreven van Vijftig Tinten grijs.  De publicaties in het teken van de boekenweek lijken echter – gemeten aan het thema – een schot in de roos. De verrekijker –Van Kooten die nog één keer schoon schip maakt met zijn boekenkast en op het verhaal van de verrekijker stuit die zijn vader tijdens de oorlog in moeilijkheden bracht; dan het boekenweekessay van Nelleke Noordervliet, De leeuw en zijn hemd, tijdelijk voor twee euro vijftig te koop, waarin onderwerpen worden uitgediept als kinderarbeid, de Max Havelaar, de slavernij, maar ook Rembrandt of de aanleg van de Beemster; voor bibliotheekleden is er gratis de bundel Gouden tijden, zwarte bladzijden, waarin neerdrukkende en voorspoedige geschiedenissen worden belicht; en het gelijknamige boekenweekmagazine – met dit keer een veelheid aan leestips. En terwijl de auteurs en publicisten door het land trekken om hun verhalen te houden, nemen tal van culturele instellingen initiatieven om bij dit thema aan te sluiten. Zo belegt – om één voorbeeld te noemen – Museum de Gevangenpoort in Den Haag (23 maart om 14 uur, spreker Peter Altena) een lezing over de 18de-eeuwse schrijver Jacob Campo Weyerman. Dertig jaar geleden was deze kleurrijke figuur vrijwel vergeten, maar sindsdien heeft hij een bescheiden comeback gemaakt. Campo Weyerman, de gevierde satiricus, die uiteindelijk als staatsvijand in de gevangenis zou belanden.