Boekennieuws.

Momenteel is Rusland geen prettig land om op vakantie te gaan. De spanningen lopen steeds hoger op, boycots worden ingevoerd en in de wandelgangen weerklinkt steeds het woordje “oorlog”. We zouden bijna vergeten dat de Russen ook goede dingen hebben gedaan. Het voortbrengen van Fjodor Dostoveski bijvoorbeeld, die de literaire wereld ooit trakteerde op enkele meesterwerken. Wat te denken van…

Misdaad en Straf, 1866

Deze roman staat ook wel bekend als één van de eerste moderne romans. Hoofdpersoon Raskolnikov is dusdanig weggezakt in armoede dat hij de controle over zijn waanideeën verliest. Hij overtuigt zichzelf om zijn woekeraarster te vermoorden, om vervolgens terecht te komen in een maalstroom van schuldgevoelens. Filosofisch, humoristisch, meelijwekkend, een meeslepend psychologisch portret van een in het nauw gedreven geest. De verfilming met John Simm als Raskolnikov is niet slecht.

Aantekeningen uit het Ondergrondse, 1864

Voor wie bovengenoemde roman nog te simpel is, deze novelle gaat zodoende nog meer de diepte in. Bestaande uit twee delen neemt het hoofdpersonage zijn publiek mee op een tocht door zijn kronkelige geest. In een stroom van associaties springt hij van de hak op de tak, spreekt hij in cirkels en komt hij eerder over als een patiënt van een inrichting dan als een filosoof met zijn eigen opvattingen. Dan, in het verhalende gedeelte, komt de lezer terecht in enkele herinneringen van het hoofdpersonage waarin zijn vervreemding van de maatschappij naar voren komt.

De Speler, 1866

Gokken is al eeuwenoud, evenals de gokverslaving. Hoe vernietigend deze dwangmatige impuls kan zijn, beschrijft Dostojevski in dit verhaal. Aleksej Ivanovitsj is een privé leraar die geobsedeerd raakt door het gokken en terechtkomt in een naargeestige vicueuze cirkel. En dat alleen maar omdat hij graag wilt trouwen. Geen zwaargewicht (Dostojevski schijnt dit werk in een maand te hebben geschreven om schulden af te betalen), desondanks een prachtig verhaal en wellicht een mooie introductie in het werk van Dostojevski.