Boekennieuws.

‘De beste honderd boeken’… ‘De beste vijftig romans’…
Hebben de nijvere, nieuwsgierige lezeressen en lezers iets aan dergelijke opsommingen? Misschien enkele ogenblikken verstrooiing. Misschien zelfs stuiten zij op een vergeten aardewerk potje waarin een paar goudstukken liggen te fonkelen.
Zoals overal dient men zich hier te wachten voor overijlde oordelen. Eerst eens de ontstaansgeschiedenis nagaan, zou ik zeggen.
Fransen zijn chauvinisten. In mijn Parijse tijd heb ik verschillende Franzosen horen beweren: ‘Onze taal is de mooiste van allemaal.Dat is algemeen bekend en wordt ook door iedereen toegegeven.’ (In sommige gevallen werd deze stelling verkondigd door een persoon die geen woord over de grens sprak). Bovendien stelde in Frankrijk het onderricht in vreemde talen geen moer voor.
Voor de propedeuse aan de letterenfaculteit van de Sorbonne moest ik drie hoofdvakken doen — Frans, geschiedenis, filosofie — en twee keuzevakken: voor een Nederlander waren Duits en Engels opgelegd pandoer. De twee laatste vereisten ook travaux pratiques. Mijn eerste indruk van het practicum Engels gold ontsteltenis. Niks overzichtelijk klaslokaaltje, nee, een collegezaal met vierhonderd studenten tegelijk. Mijn tweede impressie betrof verafgoding. De lectrix viel niet in de variëteit pin-up, maar wat zij ervan maakte! Haar kleren waren peperduur, dat zag zelfs ik als jonge kerel (en toen nog nette jongen). Haar maquillage was schaars, maar wat een raffinement! En haar bijoux hadden niet in de Prixunic stof liggen verzamelen.
Haar opdracht was het voorlezen van een dictee in het Engels; dat moesten wij dan thuis vertalen en becommentariëren. Als rijziger dan de gemiddelde leeftijdgenoot van Fransen bloede, bovendien begiftigd met gouden lokken en delfts blauwe kijkers ging ik door voor een Viking en Vikingen zijn keien in het Engels, dat is bekend. Tijdens het dictee kwamen vijf studentes aan mijn linkerzijde, evenveel aan mijn rechterflank en ook een stuk of vijf in de rij achter mij over mijn persoon hangen, teneinde gewaar te worden wat ik opschreef. Deze strapatsen wortelden niet zozeer in het afschuwelijk accent van de lectrix, maar in het feit dat de Franse studenten slechts een zeer wazige notie van de Engelse spraakkunst en woordenschat bezaten.
Geen wonder dat op leeslijsten van Franse herkomst de vaderlandse schone letteren zwaar oververtegenwoordigd plegen te zijn en meesterwerken uit vreemde talen verdwaalde, zielige weeskinderen lijken.
(w v)