Boekennieuws.

Met De Laatkomer heeft Dimitri Verhulst wederom een roman geschreven die razend enthousiast is ontvangen door zowel de Vlaamse als de Nederlandse pers. Voordat hij met dit werkje kwam, was daar zijn autobiografische doorbraak met De Helaasheid der Dingen, in 2009 verfilmd door Felix van Groeningen. Een verfilming die uiterst succesvol genoemd kan worden.

Heel erg verschillen het boek en de film niet, zo op het eerste gezicht. Het hoofdpersonage (in het boek Verhulst, in de film Gunther Strobbe geheten) probeert zich te ontworstelen van de lage sociale status van zijn familie en vindt daarbij zijn heil in het schrijven. Roy Orbison, het buitensporige drinkgedrag van zijn vader en ooms en zijn zoektocht naar zijn moeder spelen een belangrijke rol tijdens het opgroeien van de jonge Gunther.

Van Groeningen heeft zich grotendeels aan het verhaal van de roman gehouden, hoewel hij zich toch een eigen invulling gepermitteerd heeft. De belangrijkste zit hem in de structuur van de roman. Daar waar het boek regelmatig meer wegheeft van een serie anekdotes over de jeugd van de schrijver, weet Van Groeningen deze anekdotes aan elkaar te rijgen tot een geheel. Nog steeds is het fragmentarische zichtbaar, maar toch voelen de details...

De film snijdt net even wat dieper

en personages uit deze fragmenten meer aan als onderdelen van het overkoepelende verhaal.

De film voelt ook wat scherper aan. Het is bekend dat Verhulst gebruik maakt van humor om de meestal zware lading lucht te geven. De humor zit ook in de film, maar Van Groeningen concentreert zich meer op de tragische situatie waarin de jonge Gunther zich bevindt, wat het geheel een wat wrangere smaak geeft. Nergens wordt het te zwart – daarvoor zit er toch genoeg humor in – maar de film snijdt net even wat dieper.

Tevens is het einde gewijzigd. Verhulst laat het boek eindigen bij een benzinestation, waar hij, in gezelschap van zijn zoontje, wordt gegrepen door een mengelmoes van melancholie en onbegrip. In de film laat Van Groeningen de volwassen Gunther met zijn zoon zien terwijl hij hem leert fietsen. Deze twee eindes geven het verhaal qua toon een totaal verschillend einde: spreekt uit het eerste nog iets van een worsteling, uit het tweede komt hoop naar voren. Inderdaad, Gunther wilde eigenlijk geen kinderen, maar probeert er het beste van te maken, terwijl Verhulst zich nog niet helemaal comfortabel voelt met de situatie. Zo blijven de lezers achter met weemoed.