Boekennieuws.

Umberto Eco is er uit: hij wil geen oneindige strijd meer voeren tegen de invloed van Silvio Berlusconi op wat er gedrukt wordt. Hij start zijn eigen uitgeverij. Dat Eco geen fan is van het Italiaanse oudpremier, daar windt hij geen doekjes om. De drieëntachtigjarige auteur en semioloog verwijt Berlusconi megalomanie en monopolievorming. In zijn recentste roman ‘Het Nummer Nul’ beschrijft hij op tragikomische wijze het moreel verval van Italië ten tijde van de opkomst van Berlusconi. In de roman staan twee mislukkelingen centraal, die zich op succesvolle wijze voordoen als journalisten. Zij verzinnen zelf het nieuws in een populaire roddelkrant van laag allooi. Als middel gebruiken zij afpersing. Het boek beschrijft zo’n halve eeuw bloedvergieten en in het plot wordt zelfs een kadaver opgevoerd ‘van Mussolini’s dubbelganger’. Duidelijk moge zijn wie daarmee bedoeld wordt. Saillant is dat Eco gebruik heeft gemaakt van ware gebeurtenissen. Niet eerder had hij een roman in de recente geschiedenis laten spelen. Dit was dan ook duidelijk bedoeld als aanklacht tegen de huidige politiek in zijn land. Het boek wordt uitgegeven bij de literaire uitgeverij Bompiani. Nog hetzelfde jaar voert de dochter van de oudpremier, Maria Berlusconi, een agressieve overnamepolitiek om uitgeverij Bompiani te bemachtigen. Inmiddels heeft de familie Berlusconi vrijwel alle uitgeverijen van betekenis in handen. Umberto Eco begint om die reden een nieuwe uitgeverij, genaamd: Het schip van Theseus (La nave di Teseo). Eco gruwelt namelijk als semioloog van het betekenisloze waar Berlusconi op aanstuurt. Immers, de semiotiek is de bestudering van tekens en symbolen die de manier waarop de werkelijkheid wordt afgebeeld en hoe wij haar vastleggen openbaart. De naam van de nieuwe uitgeverij, Het schip van Theseus, stimuleert dan ook om na te denken over identiteit. Als alle onderdelen van een schip worden vervangen maar het ziet er nog hetzelfde uit, zoals bij Theseus’ schip, kan je dan nog wel spreken over hetzelfde schip met dezelfde identiteit? En (hoe) is het mogelijk om de identiteit die wij aan dingen geven consistent te houden? De nieuwe uitgeverij van Eco staat dan ook voor ontologisch en intellectueel bewustzijn. Wie doen er mee? Wie durven de huidige politieke oceaanstormen te trotseren? Uitgeefster Elisabetta Sgarb, Michael Cunningham, Sandro Veronesi en Hanif Kureish zullen zijn schip gaan bemannen. Daarnaast hoopt Eco dat de bestsellerauteurs Thomas Piketty en Michel Houellebecq zich binnenkort bij hem zullen aansluiten.