Boekennieuws.

Het maakte nogal wat los, het nieuwsbericht over Mein Kampf. Hoezo zou dit boek verboden moeten worden? Het is al een hele klus je door de bizarre hersenspinsels van Adolf Hitler heen te worstelen, een betogende werking zal het dan toch zeker niet hebben? Niet voor niets heeft men het vaker bestempeld als “onleesbaar” dan als “verboden”. Toch zet dit aan het denken. Over boeken die zo controversieel zijn of een bepaalde groep dusdanig tegen de borst stuit, dat luidruchtig wordt geroepen om een verbod. Wat te denken van… Lolita (Vladimir Nabokov) Als je een roman schrijft over een man van middelbare leeftijd die een voorkeur heeft voor minderjarige meisjes, kun je verwachten dat men er niet even positief op reageert. Stanley Kubrick trok zich weinig van de commotie aan, plaatste Peter Sellers en James Mason in glansrollen en maakte een bijzondere film. Wat overigens niet wegneemt dat Lolita nog altijd de tongen weet te roeren. Duivelsverzen (Salman Rushdie) Dit werk kan in een dergelijke lijst onmogelijk ontbreken. Het is zelden dat een boek zoveel oproer heeft veroorzaakt. Rushdie werd met de dood bedreigd, eveneens de eigenaren van de  boekwinkels die het boek verkochten. Waarom? Omdat Rushdie met zijn boek, waarin hij zijn visie op de Islam geeft, bepaalde groeperingen zou kwetsen. Het gevolg was dat een prijs op het hoofd van de schrijver werd gezet en hij zelfs moest onderduiken. De Lof der Zotheid (Desiderius Erasmus) Een prachtig satirisch werk van Erasmus, veel plezier heeft hij er niet aan kunnen beleven. Kunnen we er vandaag de dag nog om lachen, de gelovigen zagen er de humor niet van in. Gezien de macht van de Kerk indertijd, is het niet verwonderlijk te noemen dat voor lange tijd De Lof der Zotheid op het lijstje van verboden boeken terechtkwam. Al werd je alleen maar geassocieerd met dit boek, ook dan werd je op de brandstapel gegooid: de Franse vertaler van dit boek moest dit lot ondergaan. Het Lijden van de jonge Werther (Johann Wolfgang von Goethe) Met deze roman heeft Goethe de kracht van literatuur aangetoond. Talloze lezers trokken zich het lot van de jonge Werther zodanig aan, dat ze besloten zijn suïcidale daad op te volgen. Resultaat: een zelfmoordgolf onder het lezerspubliek. Een beetje zonde is het wel, gezien Goethe’s roman nog over zoveel meer gaat dan over een depressieve jongeman die zich van het leven berooft. De tranen der Acacia’s (Willem Frederik Hermans) Zeker in de tijd van strenggelovig Nederland riep het hoofdpersonage van Hermans’ roman veel weerzin op. Hij gedroeg zich onfatsoenlijk en Hermans gebruikte veel woorden in de trant van “kakken” en “kotsen”, redenen des te meer voor de katholieken om zich hevig te verzetten tegen publicatie van het boek. Zelfs de politie raakte erbij betrokken toen werd geprobeerd een deel van het boek in een tijdschrift af te drukken. De zoon van Dik Trom (C. Joh. Kieviet) Wie nu de wenkbrauwen fronst, even wat context: dit boek werd namelijk geschreven in de tijd dat Nederland bezet was. En dat uitgerekend in dit boek het hoofdpersonage roept “Weg met de moffen, leve het Huis van Oranje!”, viel dan ook niet bij iedereen even goed. Dat dit nog steeds gevoelig ligt, blijkt wel uit het feit dat zelfs in de laatste editie van dit boek die ene zin niet meer voorkomt. Naakte lunch (William S. Burroughs) Eveneens in de categorie “obsceen” behoort dit griezelige werk van Burroughs. Eerder een fragmentarische stream of consciousness dan een samenhangende roman, beschrijft Naakte lunch een rauwe, psychedelische drugtrip die onder meer handelt over menselijke luipaarden en grappen over hoeren. Een surrealistische ervaring die je zonder al te veel nadenken over je heen moet laten stromen. Alleen voor de die hards.